उद्योगिनी योजना : ग्रामीण महिलांसाठी आर्थिक स्वावलंबनाची संधी !
उद्योगिनी योजना: महिला सक्षमीकरण आणि आर्थिक स्वायत्ततेसाठी महत्त्वाची योजना
उद्योगिनी योजना : भारत सरकार महिला सक्षमीकरण आणि त्यांच्या आर्थिक स्वायत्ततेसाठी विविध योजना राबवत आहे. अशाच एका महत्त्वपूर्ण योजनेचे नाव आहे उद्योगिनी योजना, जी ग्रामीण आणि मागास भागातील महिलांना उद्योजक बनण्यासाठी आर्थिक मदत देते. या योजनेच्या माध्यमातून महिलांना स्वतःचा व्यवसाय सुरू करता यावा आणि आर्थिक स्थैर्य मिळावे, हा प्रमुख उद्देश आहे.
उद्योगिनी योजना म्हणजे काय?
‘उद्योगिनी’ म्हणजेच एक उद्यमशील महिला, जी स्वतःच्या मेहनतीवर व्यवसाय उभारते. [ उद्योगिनी योजना ] भारतातील अनेक महिला आर्थिकदृष्ट्या मागास असून त्यांच्याकडे स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी पुरेसा निधी नसतो. उद्योगिनी योजना अशा महिलांना आर्थिक सहाय्य देण्याचे काम करते. विशेषतः निरक्षर, गरीब आणि मागासवर्गीय महिलांना ही योजना अधिक लाभदायक ठरते. महिलांना व्यवसायासंदर्भात आवश्यक कौशल्य प्रशिक्षण देखील या योजनेच्या अंतर्गत दिले जाते.
उद्योगिनी योजनेची उद्दिष्टे
- महिलांना आर्थिक मदत करून त्यांना स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्यास मदत करणे.
- अनुसूचित जाती (SC), अनुसूचित जमाती (ST) आणि इतर मागासवर्गीय (OBC) महिलांना कमी व्याजदरात कर्ज उपलब्ध करून देणे.
- महिला उद्योजकांना विशेष श्रेणीत मोफत व्याज कर्ज देणे.
- महिला उद्योजकांना व्यवसाय कौशल्यांसाठी EDP (Entrepreneurship Development Programme) प्रशिक्षण देऊन त्यांचे यश सुनिश्चित करणे.
उद्योगिनी योजनेची वैशिष्ट्ये
1. कमी किंवा मोफत व्याजदर उद्योगिनी योजना
उद्योगिनी योजनेअंतर्गत पात्र महिलांना व्यवसाय सुरू करण्यासाठी कमी किंवा शून्य व्याजदरावर कर्ज दिले जाते. विधवा, निराधार आणि अपंग महिलांना या योजनेतून विशेष सवलती मिळतात.
2. 3 लाख रुपयांपर्यंत कर्ज उपलब्ध
या योजनेअंतर्गत महिलांना जास्तीत जास्त ₹3,00,000 पर्यंत कर्ज उपलब्ध होते. मात्र, अर्जदाराने ठरवलेली पात्रता निकष पूर्ण केले पाहिजेत.
3. 88 प्रकारच्या लघुउद्योगांना आर्थिक सहाय्य
उद्योगिनी योजनेंतर्गत महिलांना ८८ प्रकारच्या लघुउद्योगांमध्ये व्यवसाय सुरू करण्यासाठी मदत केली जाते. यामध्ये काही महत्त्वाचे व्यवसाय पुढीलप्रमाणे आहेत: उद्योगिनी योजना
- अगरबत्ती उत्पादन
- ब्रेड आणि बेकरी उत्पादने
- साडी आणि भरतकाम उद्योग
- दुग्धव्यवसाय आणि पोल्ट्री
- पेपर बॅग आणि नोटबुक उत्पादन
- फुलांची दुकाने
- सौंदर्य पार्लर
- चहा आणि कॉफी पावडर उत्पादन
- प्लास्टिक वस्तू व्यापार
- शिलाई आणि टेलरिंग व्यवसाय
4. 30% कर्ज सबसिडी
उद्योगिनी योजना अंतर्गत महिलांना व्यवसायासाठी घेतलेल्या कर्जावर ३०% पर्यंत सबसिडी दिली जाते, त्यामुळे कर्ज परतफेड करणे सुलभ होते.
5. पारदर्शक अर्ज प्रक्रिया
कर्ज मंजुरीसाठी अर्ज करताना अर्जदाराच्या पात्रतेचे मूल्यांकन पारदर्शी पद्धतीने केले जाते. अर्ज तपासून व्यवसायासाठी आवश्यक निधी दिला जातो.
उद्योगिनी योजनेचे फायदे
- महिलांना ३ लाख रुपयांपर्यंत कर्ज मिळते, त्यामुळे त्यांचा व्यवसाय सुरू करणे सोपे होते.
- व्याजमुक्त किंवा कमी व्याजदरावर कर्ज मिळते, त्यामुळे महिलांवरील आर्थिक ताण कमी होतो.
- कौशल्य विकास प्रशिक्षण दिल्याने महिलांना व्यवसाय चालवण्यासाठी आवश्यक ज्ञान मिळते.
- उद्योगिनी योजनेंतर्गत पारदर्शी प्रक्रिया असल्याने महिलांना योग्य वित्तीय सहाय्य मिळते.
पात्रता निकष
- ही योजना फक्त महिला उद्योजकांसाठी आहे.
- अर्जदाराचे वय १८ ते ५५ वर्षे दरम्यान असावे.
- अर्जदाराने कोणतेही पूर्वीचे कर्ज परतफेड केलेले असावे आणि चांगला क्रेडिट स्कोअर असावा.
- अर्जदाराचे वार्षिक उत्पन्न ठरावीक मर्यादेत असावे.
आवश्यक कागदपत्रे
- अर्जदाराचा आधार कार्ड आणि पॅन कार्ड
- पासपोर्ट आकाराचे छायाचित्र
- उत्पन्न प्रमाणपत्र
- जातीचे प्रमाणपत्र (जर लागू असेल तर)
- बँक खाते तपशील (पासबुक, IFSC कोड इत्यादी)
- व्यवसाय प्रस्ताव
- इतर आवश्यक वित्तीय कागदपत्रे
उद्योगिनी योजनेसाठी अर्ज प्रक्रिया
ऑनलाइन अर्ज करण्याची प्रक्रिया:
- उद्योगिनी योजना प्रदान करणाऱ्या अधिकृत बँकेच्या वेबसाइटला भेट द्या. [ येथे क्लिक करा ]
- ‘उद्योगिनी योजना अर्ज फॉर्म’ डाउनलोड करा आणि आवश्यक माहिती भरा.
- आवश्यक कागदपत्रे स्कॅन करून अपलोड करा.
- तुमचा अर्ज संबंधित अधिकाऱ्यांकडे तपासणीसाठी पाठवला जाईल.
- अर्ज मंजूर झाल्यानंतर थेट बँक खात्यात कर्जाची रक्कम जमा केली जाईल.
ऑफलाइन अर्ज करण्याची प्रक्रिया:
- जवळच्या बँकेच्या शाखेला भेट द्या आणि अर्ज फॉर्म घ्या.
- आवश्यक कागदपत्रांसह अर्ज भरून बँकेच्या अधिकाऱ्यांकडे सबमिट करा.
- बँक तुमच्या अर्जाचे आणि व्यवसाय प्रस्तावाचे मूल्यमापन करेल.
- अर्ज मंजूर झाल्यावर कर्ज रक्कम थेट खात्यात जमा केली जाईल.
उद्योगिनी योजना – महिला सक्षमीकरणाचा आधार
उद्योगिनी योजना महिलांना स्वावलंबी बनवण्याचा एक मोठा प्रयत्न आहे. महिलांना वित्तीय मदतीसोबतच कौशल्य विकास आणि प्रशिक्षण दिल्याने त्यांना व्यवसाय यशस्वीपणे चालवण्यासाठी मदत मिळते. महिलांनी आपल्या आर्थिक स्वायत्ततेसाठी आणि सक्षम भविष्यासाठी या योजनेचा फायदा घ्यावा. या योजनेद्वारे महिलांचे जीवनमान सुधारण्याबरोबरच संपूर्ण देशाच्या आर्थिक प्रगतीलाही हातभार लागतो.
- जबरदस्त डिस्काउंट डिल्ससाठी आम्हाला टेलिग्रामवर जॉईन करा. विविध शॉपिंग ऑफर्स आणि सवलतींवर आम्ही नजर ठेवून असतो व सर्वप्रथम डिस्काउंट पँथर या आपल्या चॅनलवर ते पोस्ट करत असतो. आमच्या टेलिग्राम चैनल ला जॉईन करण्यासाठी जॉईन लिंक वर क्लिक करा
येथे क्लीक करा जॉईन लिंक
नवीन राजकीय ताज्या अपडेट साठी आणि आणि आमच्याशी जोडले जाण्यासाठी “मराठी मंडळी” ला आजच सबस्क्राइब करा!
YouTube चॅनेल लिंक [ येथे क्लिक करा ] मराठी मंडळी YouTube चॅनेलला सबस्क्राइब करा!
